Pełny bądź ograniczony dostęp do rynku pracy w Polsce zależy od tego, jaki posiadasz dokument zezwalający na pobyt w Polsce. Jeżeli posiadasz wizę z prawem do pracy to pracę możesz wykonywać na podstawie zarejestrowanego oświadczenia o powierzeniu pracy lub ważnego zezwolenia na pracę. Warunki wykonywania pracy muszą pokrywać się z warunkami określonymi w posiadanych przez Ciebie zezwoleniach tj. pracodawca, stanowisko, wysokość wynagrodzenia, rodzaj umowy na podstawie której pracujesz, wymiar czasu pracy. Jeżeli posiadasz zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, to możesz wykonywać pracę na warunkach określonych w tym zezwoleniu. W określonych przypadkach możesz wystąpić o zmianę zezwolenia. Jeżeli posiadasz zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, w którym nie ma wskazanych warunków zatrudnienia ani konkretnego pracodawcy to oznacza, że masz swobodny dostęp do rynku pracy i możesz podjąć pracę w dowolnym miejscu. Inne zezwolenia, które pozwalają na pełny, nieograniczony dostęp do rynku pracy to: zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin, zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na studia, zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE.
Słownik pojęć
Pobyt w okresie ważności tytułu pobytowego uprawniającego do wjazdu i pobytu na terytorium Polski. Tytułem pobytowym jest: wiza, zezwolenie na pobyt czasowy, zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE. Ponadto cudzoziemcy zwolnieni z obowiązku wizowego mogą wjechać i przebywać w Polsce w ramach tzw. ruchu bezwizowego. Warunki wjazdu i pobytu oraz wykaz państw, których obywatele zwolnieni są z obowiązku wizowego znajdziesz na stronie internetowej. Ponadto, jeśli w okresie ważności jednego z wyżej wymienionych tytułów pobytowych złożysz wniosek o legalizację pobytu w Polsce, i wniosek nie będzie zawierał braków formalnych, do czasu wydania decyzji ostatecznej w sprawie, Twój pobyt w Polsce również będzie legalny. Warunkiem legalnego pobytu, bez względu na tytuł pobytowy, jest posiadanie ważnego paszportu.
Lista dokumentów, które mogą potwierdzać spełnianie warunków prawa pobytu na terytorium Polski przez obywateli ZK, przez okres przekraczający 3 miesiące:
Pracownicy lub osoby pracujące na własny rachunek:
- umowa o pracę, zaświadczenie o wykonywaniu pracy, pisemne oświadczenie pracodawcy lub podmiotu upoważnionego do powierzenia obywatelowi Zjednoczonego Królestwa wykonywania pracy o zamiarze powierzenia mu wykonywania pracy (dotyczy planowanego podjęcia pracy), pisemne oświadczenie o wpisie do Krajowego Rejestru Sądowego albo o wpisie do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub inny dowód potwierdzający, że obywatel Zjednoczonego Królestwa jest osobą pracującą na własny rachunek na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
Osoby nieaktywne zawodowo:
- dowód potwierdzający posiadanie wystarczających środków finansowych do utrzymania siebie i członków rodziny, tak aby nie stanowić obciążenia dla pomocy społecznej (jako środki wystarczające uważa się środki finansowe w wysokości przekraczającej progi pomocy społecznej, tj. przekraczającej 776 zł netto miesięcznie, a dla osoby w rodzinie – w wysokości wyższej niż 600 zł netto miesięcznie).
- dokument dotyczący ubezpieczenia zdrowotnego
Studenci lub osoby odbywające szkolenie zawodowe:
- zaświadczenie jednostki prowadzącej studia o przyjęciu na studia lub o kontynuacji studiów lub zaświadczenie jednostki prowadzącej szkolenie zawodowe o przyjęciu na takie szkolenie,
- pisemne oświadczenie o posiadaniu wystarczających środków finansowych do utrzymania siebie i członków rodziny, tak aby nie stanowić obciążenia dla pomocy społecznej, lub dowód potwierdzający ich posiadanie;
- dokument dotyczący ubezpieczenia zdrowotnego
Małżonkowie obywateli polskich:
- dokument potwierdzający zawarcie małżeństwa z obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej;
Członkowie rodzin obywateli Zjednoczonego Królestwa, którzy posiadają obywatelstwo Zjednoczonego Królestwa:
- zaświadczenie o zarejestrowaniu pobytu obywatela Zjednoczonego Królestwa, lub dokument potwierdzający prawo stałego pobytu, wydane obywatelowi Zjednoczonego Królestwa, z którym członek rodziny przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a ponadto:
a) małżonek – dokument potwierdzający zawarcie małżeństwa,
b) bezpośredni zstępni – dokument potwierdzający istnienie więzi rodzinnych oraz dokument potwierdzający wiek lub poświadczający pozostawanie na utrzymaniu obywatela Zjednoczonego Królestwa lub jego małżonka,
c) bezpośredni wstępni – dokument potwierdzający istnienie więzi rodzinnych oraz dokument poświadczający pozostawanie na utrzymaniu obywatela Zjednoczonego Królestwa lub jego małżonka.
d) bezpośredni wstępni małoletniego obywatela Zjednoczonego Królestwa – dokument potwierdzający sprawowanie faktycznej opieki nad małoletnim obywatelem Zjednoczonego Królestwa oraz dokument poświadczający pozostawanie małoletniego obywatela Zjednoczonego Królestwa na jego utrzymaniu.
Prawa przysługujące członkom rodziny pozostającym na utrzymaniu obywateli Zjednoczonego Królestwa przed zakończeniem okresu przejściowego, zostają zachowane nawet wówczas, gdy osoby te przestają być osobami pozostającymi na utrzymaniu.