Pobyt obywateli Ukrainy

1. obywateli Ukrainy, którzy na skutek rosyjskiej agresji opuścili swoją ojczyznę, a przybywając do Polski zadeklarowali zamiar pozostania w Polsce w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy,
2. obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli do Polski,
3. małżonków obywateli Ukrainy nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego, jeśli przybyli do Polski z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa i nie są obywatelami polskimi ani obywatelami innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
4. małoletnich dzieci obywateli Ukrainy nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego, jeśli przybyli do Polski z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa i nie są obywatelami polskimi ani obywatelami innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
5. małoletnich dzieci małżonków obywateli Ukrainy nieposiadających obywatelstwa ukraińskiego, jeśli przybyli do Polski z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa i nie są obywatelami polskimi ani obywatelami innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
6. dzieci urodzonych w Polsce przez matki, o których mowa w punkcie 1.

Jeżeli Twój wjazd do Polski nastąpił w dniu 24 lutego 2022 r. lub później i spełniasz wyżej wymienione warunki możesz legalnie przebywać w Polsce do 30 września 2025 r.

Pamiętaj, że twój jednorazowy wyjazd poza granice Polski na okres powyżej 1 miesiąca, spowoduje utratę uprawnień do legalnego pobytu.

Uwaga! Jeżeli jesteś objęty ochroną czasową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej niż Polska przyznanej z powodu działań wojennych prowadzonych na terytorium Ukrainy i przyjechałeś do Polski, Twój pobyt nie jest uznawany za legalny  w myśl przepisów ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Niezwłocznie po wjeździe na terytorium Polski uzyskaj numer PESEL ze statusem "UKR" – tak go otrzymasz.

Numer PESEL to jedenastocyfrowy symbol numeryczny, który pozwala na łatwą identyfikację osoby, która go posiada. Numer PESEL jest powszechnie używany w kontaktach z różnymi instytucjami oraz w obiegu prawnym np.:

• wszelkie sprawy urzędowe np. ślub, zameldowanie, sprawy sądowe,
• wykorzystanie numeru w związku z rozpoczęciem pracy w postaci: umowy o pracę, umowy o dzieło czy umowy zlecenie
• zeznania podatkowe osób nie prowadzących działalności gospodarczej,
• usługi finansowe np. założenie konta bankowego, wzięcie kredytu,
• założenie własnej firmy np. jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki cywilnej,
• opieka medyczna - weryfikacja czy osoba ma ubezpieczenie czy też wskazanie numeru PESEL na zwolnieniu lekarskim,
• i inne...

W celu ułatwienia dostępu do usług publicznych online przewiduje się, że wraz z nadaniem numeru PESEL obywatele Ukrainy mogą uzyskać profil zaufany.

Wraz z nadaniem numeru PESEL ze statusem "UKR" uzyskujesz możliwość dostępu do Diia.pl.

Diia.pl jest to elektroniczny dokument wydawany obywatelom Ukrainy, którzy przekroczyli granicę polsko-ukraińską po 24 lutego 2022 r., który został dodany do katalogu dokumentów pobytowych. Oznacza to, że od 23 lipca 2022 r., razem z ważnym dokumentem podróży (np. paszportem), uprawnia on do przekraczania polskich granic. Umożliwia także swobodne przemieszczanie się w ramach strefy Schengen.

Dostęp do Diia.pl uzyskujesz za pośrednictwem aplikacji mobilnej mObywatel.

Jak aktywować aplikację mObywatel?

• w urzędzie, w którym otrzymałeś numer PESEL, aktywuj profil zaufany
• jeśli masz już nadany numer PESEL, ale nie wnioskowałeś od razu o dostęp do profilu zaufanego, zwróć się o niego w dowolnym urzędzie - najlepiej w tym samym, w którym otrzymałeś PESEL,
• pobierz i uruchom aplikację mObywatel,
• aktywuj aplikację korzystając z loginu i hasła wydanego dla profilu zaufanego,
• jeżeli zapomnisz hasła do profilu zaufanego, zawsze możesz go odzyskać podając swoją nazwę użytkownika lub adres e-mail.

Co daje ci Diia.pl?

• jest dokumentem potwierdzającym twoją tożsamość np. w urzędach, przed służbami,
• umożliwia uzyskanie pomocy przysługującej osobom objętym ochroną czasową,
• spełnia rolę dokumentu pobytowego,
• wraz z ważnym dokumentem podróży uprawnia do przekraczania granic zewnętrznych UE,
• pozwala na przemieszczanie się w ramach strefy Schengen przez 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu.

Jeśli jesteś:

• obywatelem Ukrainy lub współmałżonkiem obywatela Ukrainy i posiadasz obywatelstwo innego kraju oraz przybyłeś do Polski z Ukrainy od 24.02.2022 r. i chcesz w Polsce pozostać,
• obywatelem Ukrainy i przebywasz w Polsce legalnie na podstawie innych dokumentów np. zezwolenia na pobyt czasowy, wizy - nie ma znaczenia, od kiedy jesteś w Polsce, możesz legalnie pracować u każdego pracodawcy w Polsce bez dodatkowych zezwoleń.

Szczególne regulacje nie dotyczą obywateli innych państw, którzy przybyli z Ukrainy od 24.02.2022 r.

Twój pracodawca powiadamia jedynie powiatowy urząd pracy o powierzeniu ci pracy w terminie 14 dni od dnia jej podjęcia.

Możesz wówczas pracować legalnie w Polsce.

Pracodawca zawiadomienie wysyła elektronicznie.

Jeśli zmieniłeś pracodawcę wystarczy, żeby nowy pracodawca powiadomi powiatowy urząd pracy o powierzeniu ci pracy.

Nie potrzebujesz nowego zezwolenia na pracę, oświadczenia o powierzeniu pracy ani zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

Jeśli:

• jesteś bezpaństwowcem lub obywatelem państwa trzeciego i przed 24.02.2022 r. posiadałeś na terytorium Ukrainy status uchodźcy lub równoważną ochronę lub jesteś członkiem rodziny takiej osoby, pod warunkiem wspólnego zamieszkiwania na terytorium Ukrainy,
• bezpaństwowcem lub obywatelem państwa trzeciego i przed 24.02.2022 r. mieszkałeś legalnie na terytorium Ukrainy na podstawie zezwolenia na pobyt stały i nie możesz powrócić do kraju swojego pochodzenia,
• zostałeś objęty ochroną czasową na podstawie decyzji wykonawczej Rady (UE) 2022/382 z dnia 4 marca 2022 r. stwierdzającej istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy w rozumieniu art. 5 dyrektywy 2001/55/WE i skutkującą wprowadzeniem ochrony czasowej na terytorium UE

Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców wyda ci zaświadczenie potwierdzające korzystanie z ochrony czasowej w Polsce.

Posiadając zaświadczenie potwierdzające objęcie ochroną czasową możesz wykonywać pracę bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę oraz podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele Polski.

W celu potwierdzenia spełnienia warunków do objęcia ochroną czasową skontaktuj się z Urzędem do Spraw Cudzoziemców. Tu znajdziesz dodatkowe informacje.

Jeśli jesteś obywatelem Ukrainy i przebywasz w Polsce na podstawie jednego z niżej wymienionych dokumentów i okres ważności tego dokumentu przypadał od 24.02.2022 r., dokument ten został przedłużony z mocy ustawy na okres:

• Wiza krajowa - do 30.09.2025 r.
• Zezwolenie na pobyt czasowy - do 30.09.2025 r.
• Karta pobytu - do 30.09.2025 r.
• Polski dokument tożsamości cudzoziemca - do 30.09.2025 r.
• Dokument „zgoda na pobyt tolerowany” - do 30.09.2025 r.

Jeśli jesteś obywatelem Ukrainy i ostatni dzień dopuszczalnego okresu pobytu w Polsce:

• na podstawie wizy Schengen wydanej przez organ polski,
• na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen,
• na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez właściwy organ innego państwa obszaru Schengen uprawniającego do podróży po terytorium innych państw tego obszaru,
• w ramach ruchu bezwizowego, przypada w okresie od 24.02.2022 r. twój pobyt w Polsce uznaje się za legalny do dnia 30.09.2025 r.

Nie załatwiasz żadnych formalności.

Nie wymieniasz dokumentów, bo są one przedłużone z mocy prawa.

Karta pobytu i wiza krajowa w okresie przedłużenia nie uprawnia do przekraczania granicy.

Przedłużone z mocy prawa do dnia 30.09.2025 r. są również przypadające od 24.02.2022 r.:

• terminy opuszczenia terytorium Polski wynikające np. z ostatecznych decyzji o odmowie udzielenia zezwolenia,
• terminy dobrowolnego powrotu wynikające z ostatecznych decyzji o zobowiązaniu do powrotu.

Jeżeli nie podlegasz pod ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa i złożyłeś wniosek na pobyt czasowy na podstawie przepisów ustawy o cudzoziemcach oraz w trakcie postępowania zostanie ustalone, że nie spełniasz wymogów udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na:

• deklarowany cel pobytu
• okoliczności, które są podstawą ubiegania się o to zezwolenie nie uzasadniają Twojego pobytu w Polsce przez okres dłuższy niż 3 miesiące,

w okresie do dnia 30.09.2025 r. zostanie Ci udzielone zezwolenie na pobyt czasowy na okres 1 roku licząc od dnia wydania decyzji.

Takie zezwolenie zostanie Ci również udzielone w przypadku wystąpienia w Twojej sprawie okoliczności uzasadniających odmowę udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy innych niż:

• figurowanie Twoich danych w wykazie osób niepożądanych na terytorium Polski,
• figurowanie Twoich danych w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu,
• względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zobowiązania wynikające z postanowień ratyfikowanych umów międzynarodowych obowiązujących Rzeczpospolitą Polską,
• w postępowaniu w sprawie udzielenia Ci zezwolenia na pobyt czasowy złożyłeś wniosek zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje lub dołączyłeś do niego dokumenty zawierające takie dane lub informacje, lub zeznałeś nieprawdę lub zataiłeś prawdę albo podrobiłeś lub przerobiłeś dokument w celu użycia go jako autentycznego lub takiego dokumentu używałeś jako autentycznego
• zawarłeś związek małżeński w celu obejścia przepisów określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców do Polski.

Uiszczona przez Ciebie opłata skarbowa w wysokości odpowiadającej stawce opłaty skarbowej właściwej dla podstawy udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na deklarowany cel pobytu w Twoim wniosku nie podlega zwrotowi, jeżeli udzielono Ci zezwolenia, o którym wyżej mowa.

Od 2 listopada 2022 r. w Wydziale Spraw Cudzoziemców Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, poprzez narzędzie mWeryfikator, możliwe jest potwierdzenie tożsamości elektronicznej klientów znajdującej się w aplikacji mObywatel - dokumentu mObywatel dla obywateli polskich oraz dokumentu DIIA dla obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 r. i posiadają profil zaufany.
 
Wojewoda Mazowiecki jest pierwszą jednostką administracji rządowej, która wprowadza weryfikację aplikacji mObywatel i akceptuje dowód elektroniczny w powszechnym użytku w urzędzie.

Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj

W związku z rosnącym napływem na terytorium RP uchodźców wojennych z Ukrainy, Ministerstwo Sprawiedliwości wskazuje, iż do ich dyspozycji pozostaje system nieodpłatnej pomocy. System nieodpłatnej pomocy prawnej funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 945, dalej: „ustawa”). Nieodpłatna pomoc przysługuje każdej osobie, która nie jest w stanie ponieść kosztów jej uzyskania.

Szczegółowe informacje znajdziesz tutaj

Aktualna sytuacja na granicy polsko-ukraińskiej daje możliwość uaktywnienia się różnego rodzaju grupom przestępczym dążącym do osiągnięcia szybkiego zysku poprzez wykorzystanie dramatycznego położenia osób uciekających przed agresją militarną i katastrofą humanitarną. Tło wojenne oraz przemieszczanie się dużych grup uchodźców wymaga szczególnego zwrócenia uwagi na problematykę przestępstw oraz przeciwdziałania postawom patologicznym czy niegodziwemu traktowaniu ludzi. W obliczu tych szczególnych zagrożeń należy skupić się przede wszystkim na grupie dzieci i kobiet mogących stosunkowo łatwo stać się ofiarami przestępstwa handlu ludźmi.

W związku z powyższym Biuro Prezydialne Komendy Głównej Straży Granicznej i Departament Spraw Międzynarodowych i Migracji MSWiA wspólnie opracowali merytorycznie i graficznie ulotkę skierowaną do obywateli Ukrainy przekraczających granicę polsko-ukraińską. W przypadku jakiegokolwiek podejrzenia handlu ludźmi - obywatele Ukrainy, jak również wszystkich innych państw mogą prosić o pomoc Krajowe Centrum Informacyjno-Konsultacyjne.
Oprócz zaangażowania Polski w udzielanie wszechstronnej pomocy Ukrainie oraz jej obywatelom, należy podjąć również działania polegające na rozpowszechnianiu materiałów dotyczących zagrożenia handlem ludźmi i zwracających na niego uwagę. Zachęcamy Państwa do zapoznania się z przygotowaną treścią komunikatu zamieszczonego na stronie internetowej Komendy Głównej Straży Granicznej oraz dystrybucji załączonej ulotki.